Σχολές γονέων-χτίζοντας το χαρακτήρα του παιδιού (β΄ μέρος)
Μικρές ιδέες για μεγάλους στόχους
Παρακάτω θα αναφερθούμε σε κάποιες από τις πιο μεγάλες κοινωνικές και συναισθηματικές προκλήσεις που το παιδί καλείται να αντιμετωπίσει κατά τη διάρκεια της αναπτυξιακής του πορείας.
ΦΙΛΙΑ
Τα παιδιά μπορούν να γίνουν οι καλύτεροι φίλοι. Η εμπειρία της ειλικρινούς φιλίας στην παιδική ηλικία βάζει τα θεμέλια για επιτυχημένες σχέσεις και για κοινωνική ανάπτυξη στην πορεία προς την ωριμότητα. Τα νεαρά παιδιά γρήγορα ανακαλύπτουν ότι η φιλία είναι και διασκέδαση και πρόκληση μαζί. Οι αλληλεπιδράσεις με τους φίλους φέρνουν το παιδί αντιμέτωπο με διαφωνίες και άλλες κοινωνικές δοκιμασίες. Οι κοινωνικές επαφές τού δίνουν την ευκαιρία να αναπτύξει και να δείξει ενσυναίσθηση, κατανόηση, υποχωρητικότητα και όποιες άλλες δεξιότητες απαιτούν οι φιλικές σχέσεις.
ΕΥΓΕΝΕΙΑ
Η ευγένεια είναι ένα εξαίρετο χάρισμα. Απαιτεί ενσυναίσθηση, δηλαδή την ικανότητα να μπαίνουμε στη θέση του άλλου και να καταλαβαίνουμε πώς αισθάνεται. Απαιτεί επίσης προθυμία να κάνουμε κάτι για να διευκολύνουμε τη ζωή του συνανθρώπου μας. Οι ευγενικές πράξεις δε λησμονούνται εύκολα (και όπως έχει πει η Μάγια Αγγέλου: «Οι άνθρωποι μπορεί να μη θυμούνται τι έκανες ή τι τους είπες, αλλά πάντα θα θυμούνται πώς τους έκανες να αισθανθούν»). Τα καλύτερα μαθήματα ευγένειας προς τα παιδιά λοιπόν τα δίνουμε όταν εμείς οι ίδιοι τους συμπεριφερόμαστε με ευγένεια.
ΥΠΕΥΘΥΝΟΤΗΤΑ
Το να μάθει το παιδί να είναι υπεύθυνο είναι θετικό όχι μόνο για την ατομική του ασφάλεια αλλά και για τη γνώμη που οι άλλοι θα σχηματίσουν γι’ αυτό. Τα παιδιά μαθαίνουν να είναι υπεύθυνα παρατηρώντας άλλους να αναλαμβάνουν και αναλαμβάνοντας και τα ίδια κάποιες ευθύνες, διδάσκονται δηλαδή με την πρακτική άσκηση. Από τη φύση τους τα παιδιά θέλουν να γίνονται αρεστά και να αναγνωρίζονται οι ικανότητές τους. Όταν λοιπόν τους δώσουμε την ευκαιρία να αναλάβουν κάποια ευθύνη, η αναγνώριση των ικανοτήτων τους θα τα κάνει να νιώσουν περήφανα και θα τους ενισχύσει την καλή αυτή συνήθεια.
ΕΙΛΙΚΡΙΝΕΙΑ
Η ειλικρίνεια μαθαίνεται από πολύ μικρή ηλικία. Συζητώντας τακτικά με το παιδί για τις επιλογές που χρειάζεται να κάνει και για τις επιπτώσεις των πράξεών του ενισχύουμε στη συνείδηση του την αξία της ειλικρίνειας. Καλό είναι να ενθαρρύνετε το παιδί σας να μιλά για την αλήθεια και την ειλικρίνεια, γιατί έτσι αποκτά επίγνωση της σπουδαιότητας αυτού του χαρακτηριστικού.
ΑΥΤΟΠΕΠΟΙΘΗΣΗ
Οι ευκαιρίες που δίνονται στο παιδί να αναπτύξει την αυτοπεποίθησή του είναι σημαντικές γιατί το βοηθούν να καταλάβει τις δυνατότητες του και να επιδιώκει να τις δοκιμάζει. Τα περισσότερα παιδιά χρειάζονται ενθάρρυνση για να προσπαθήσουν πάλι μετά από μια αποτυχία τους. Για να μπορεί στην ενήλικη ζωή του να αναζητά με ευχαρίστηση νέες εμπειρίες, το παιδί πρέπει να έχει από νωρίς αποκτήσει εμπιστοσύνη στον εαυτό του. Ενθαρρύνετέ το και καμαρώστε το όταν προσπαθεί, έστω κι αν κάποιες φορές αποτυγχάνει!
ΣΕΒΑΣΜΟΣ
Ο σεβασμός και η αποδοχή των άλλων αποτελούν τη βάση της κοινωνικής ωριμότητας. Η επίγνωση των ομοιοτήτων και των διαφορών μεταξύ των ανθρώπων είναι μια από τις πρώτες εμπειρίες του παιδιού στην πορεία του προς την κοινωνική ωριμότητα. Συχνά τα παιδιά φοβούνται τους ανθρώπους για τους οποίους δεν είναι σίγουρα. Γι’ αυτό και είναι απαραίτητο να μάθουν να βλέπουν πέρα από την εμφάνιση, έτσι ώστε να αρχίσουν να καταλαβαίνουν τον εαυτό τους σε σχέση με τους άλλους. Δίνοντας στο παιδί την ευκαιρία να καταλάβει τι σημαίνει «διαφορετικότητα» και πώς αυτή κάνει τους ανθρώπους μοναδικούς και ενδιαφέροντες, του μαθαίνουμε να εκτιμά και να σέβεται τους άλλους από νεαρή ηλικία. Ο σεβασμός στις ατομικές διαφορές, στον προσωπικό χώρο, στις ιδέες και τα συναισθήματα των άλλων του μαθαίνει να εκτιμά τους ανθρώπους, να αποκτά φιλίες και να συνεργάζεται.